Hij zit naast me in de auto. Rond de 20 jaar oud en hij is al aan het werk. Ik heb hem even opgehaald want dat had ik beloofd. We draaien de snelweg op. Hij begint enthousiast te vertellen over de dingen die in zijn leven spelen.
Over zijn echt heel leuke vriendin. Over zijn plannen voor de komende vakantie. En… hij wil een nieuwe smartphone. Gewoon de allernieuwste! Want die heeft hij simpelweg nódig. Dus. Hij kijkt me zelfvoldaan over zijn eigen betoog aan. Maar ik zie ook de ingehouden adem. Hij verwacht dat ik mijn visie op zijn betoog ga geven. Verstandige knul. Dus hij zet zich al een beetje schrap.
“Gôh, gaaf” zeg ik. “Echt de allernieuwste? Maar wat kost dat dan per maand”? Nou dat valt dus in zijn ogen reuze mee. Iets van 60 á 70 euro per maand. En dat duurt maar 2 jaar en dan mag hij wéér een nieuwe! “Aha… dus voor -pak ‘m beet- 1600 euro heb jij zeker 2 jaar lang die nieuwe telefoon? Maar wat kost dat dan als je die telefoon zó in één keer nieuw zou kopen?”
Dat blijkt een volstrekt onhaalbare, onvoorstelbare 900 euro te zijn. Niet te doen.
“Maar bel jij dan zo veel?” vraag ik hem. Dat valt dan weer reuze mee. Hij wil gewoon veel internetten en appen. Intussen ben ik met een razendsnel rekensommetje bezig. Even kijken… grofweg 1600 euro min 900 euro aanschafwaarde is dus 700 euro. Gedeeld door 24 maanden is eh…. kort door de bocht 30 euro per maand verschil. Ik zit in de auto en achter het stuur dus het precieze rekenwerk moet maar op een later momentje. “Ok”, zeg ik tegen hem. “Dus zou jij zeggen dat je per maand voor 30 euro belt en internet?” Dat lijkt hem wat veel. Thuis heeft hij wifi.
Tijd om wat verstandige dingen te zeggen. “Realiseer je je dat je een krediet aangaat wanneer je een ‘nieuwe mag uitzoeken’ ?” Dit is wat ik hem vertel: over die telefoon, die in een lening zit verstopt, betaalt hij rente. En die rente betaalt hij 2 jaar lang. En ook hier zijn de telecomaanbieders helemaal niet kinderachtig met die rente want die kan makkelijk op het wettelijk maximum uitkomen van 14% per jaar. Dus, wat nou als hij die gloednieuwe smartphone wél cash zou kunnen afrekenen? Blijkbaar is hij in staat om 70 euro per maand te missen, anders zou hij dit abonnement helemaal niet kunnen betalen.
In het algemeen betaal je veel geld extra door een lening af te sluiten. Stel nou dat hij even -zeg 10 of 11 maanden- stug door spaart. Telefoons dalen razendsnel in waarde. Dus de kans is groot dat hij díe telefoon over 10 of 11 maanden contant kan afrekenen. En daar pakt hij dan het allergoedkoopste abonnement bij (of prepaid) – gewoon wat in zijn situatie het handigst blijkt te zijn. Ik denk dat je dan voor 10 á 15 euro per maand klaar bent. En dan let je er op dat je zoveel mogelijk overal wifi gebruikt. Bellen kan prima via whatsapp en die techniek verbetert ook continu.
Dan is hij in de daar op volgende 13 maanden (van die periode van 2 jaar) die hij anders nog had moeten uitzitten zeker 55 euro per maand goedkoper uit (70-15=55). Dus in totaal is dat 715 euro. Voor dat geld (en de restwaarde van die eerste telefoon) kan hij álweer helemaal contant een nieuwe kopen. Op die manier blijft hij bij met nieuwe spullen, als dat is wat hij wil, zonder een fors abonnement te moeten afsluiten. Want wie zegt dat zijn omstandigheden niet veranderen? En als hij een keertje overslaat in het aanschaffen van de állernieuwste, dan staat er meteen een leuk bedrag op de spaarrekening.
Ik zie hem denken. Ik heb het pleit nog niet gewonnen, dat weet ik. Verlangen en verstand gaan niet altijd hand in hand en dit is zijn beslissing.